Ο ρόλος του γονέα στο διαζύγιο

Πόσο βαρύ μπορεί να είναι το διαζύγιο για τον ψυχισμό ενός παιδιού; Μπορεί το διαζύγιο στην εποχή μας να είναι ένα περίπου αναμενόμενο φαινόμενο, ωστόσο για το μικρό παιδί αποτελεί έναν συμβολικό θάνατο.

Πρόκειται για τον κατακερματισμό μιας φαντασιωσικής για το ίδιο οικογενειακής θαλπωρής. Οι ενοχές, η θλίψη, η απελπισία, η μοναξιά, ο θυμός το κατακλύζουν. Συναισθήματα που μοιάζουν δισεπίλυτα μέσα του. Η λανθασμένη πίστη ότι φταίει για την απώλεια αυτή το οδηγεί σε αδιέξοδο. Μπορεί ακόμη να εμφανίσει εφιάλτες, απώλεια όρεξης για φαγητό, άγχος, μείωση της σχολικής απόδοσης και απομόνωση.

Συνήθης ασυνείδητη ψυχολογική άμυνα που ενεργοποιείται στον ψυχισμό

του είναι η άρνηση. Είναι ένας μηχανισμός που προσωρινά το προστατεύει από την αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Το παιδί φέρεται σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα, σαν οι γονείς να είναι μαζί, αρνείται την αλλαγή στον εαυτό του και στους φίλους του.

Αν και το διαζύγιο αποτελεί μια στρεσογόνο απώλεια για το παιδί, δεν είναι η βέβαιηκαταστροφή της προσωπικότητάς του. Η αντίδραση του παιδιού θα εξαρτηθεί από το πώς θα επεξεργαστεί την απώλεια, τον βαθμό της οδύνης που θα της αποδώσει, το αν πιστεύει ότι φταίει το ίδιο, την ανθεκτικότητα της προσωπικότητάς του και την ύπαρξη υποστηρικτικών προσώπων.

Ως γονείς, όμως, πώς πρέπει να διαχειριστείτε το διαζύγιο με το παιδί σας; Κατ’ αρχάς, κρατώντας μια ειλικρινή στάση απέναντι στο παιδί, με γνώμονα πάντα το δικαίωμά του να γνωρίζει την αλήθεια. Προτείνονται επίσης:

* Ο διάλογος και η εκμαίευση από το παιδί όλων των συναισθημάτων που το «βασανίζουν».

* Ο σεβασμός ανάμεσα στους γονείς στη μετέπειτα επικοινωνία τους και η αποφυγή λεκτικής βίας.

* Η υπέρβαση και η οριοθέτηση τωνσυναισθημάτων των γονιών, προκειμένου να προστατέψουν το παιδί τους.

* Η διασφάλιση από τους γονείς μιας μακροχρόνιας, άνευ όρων, αγάπης, ασφάλειας και σταθερότητας στο παιδί, τα οποία έχει τόσο πολλή ανάγκη να πιστέψει ότι δεν χάνει.

* Ο αλληλοσπαραγμός των γονιών, η βιαιότητα και ο αλληλοεξευτελισμός τους θα επιδεινώσουν την προσαρμογή του παιδιού στη νέα πραγματικότητα.

Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια (Ph.D.),NEA