Οι μαμάδες σε κατάσταση άγχους βρίσκονται παντού! Είναι αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου ζωής, της οικονομικής ανασφάλειας, των προσωπικών τους φιλοδοξιών, της διάθεσής τους να τα έχουν όλα τέλεια. Είναι όμως «συναισθηματικά διαθέσιμες», όπως θα έλεγε και ένας ψυχολόγος, ώστε η παρουσία τους να δημιουργεί γέφυρες συναισθηματικής επικοινωνίας με τα άλλα μέλη της οικογένειάς τους; Με τη βοήθεια της κ. Μαίρης Πάσχου, σωματικής ψυχοθεραπεύτριας, μέλους της EABP και του ΠΕΣΩΨ, ας δούμε πώς μπορούμε να κάνουμε το χρόνο που περνάμε με την οικογένειά μας ουσιαστικότερο.
Οι έρευνες αποκαλύπτουν!Μελέτη του Dr Douglas Teti, καθηγητή Ψυχολογίας του Παν/μίου της Πενσιλβανίας, κατέδειξε ότι για τα παιδιά (ιδιαίτερα μέχρι 24 μηνών αλλά και μεγαλύτερα) έχει πολύ μεγάλη σημασία όχι μόνο η σωματική παρουσία της μητέρας τους όταν τα βάζει για ύπνο, αλλά και η συναισθηματική διαθεσιμότητά της. Αν, δηλαδή, τα ακούει με ενδιαφέρον όταν μιλάνε και τους κάνει σχετικές ερωτήσεις, αν αποφεύγει τις άσκοπες κριτικές, αν τα κοιτάζει στα μάτια, τους χαμογελάει, τους δείχνει στοργή, αν με άλλα λόγια είναι όχι μόνο σωματικά, αλλά και νοητικά και ψυχικά παρούσα. Η μελέτη κατέληξε ότι ο ύπνος των παιδιών είναι άστατος όταν οι μητέρες -έστω κι αν τα βάζουν οι ίδιες για ύπνο- είναι συναισθηματικά απούσες. Κι αυτό μακροπρόθεσμα μπορεί να επηρεάσει και την υγεία τους.
Είσαι παντού και πουθενά!
Πώς ορίζεται όμως η συναισθηματική «απομόνωση»; «Το άγχος αντιπροσωπεύει ένα οδυνηρό συναίσθημα, που λειτουργεί σαν σήμα επικείμενου κινδύνου για το Εγώ. Είναι τόσο οδυνηρή κατάσταση, ώστε αδυνατούμε να την αντέξουμε για πολύ. Ένας από τους μηχανισμούς άμυνας που αναπτύσσουμε απέναντι στο άγχος είναι της απομόνωσης (isolation)», μας εξηγεί η κ. Πάσχου. «Αυτό σημαίνει ότι απομονώνουμε τα γεγονότα στη μνήμη ή απομονώνουμε το συναίσθημα από το περιεχόμενο μιας ανάμνησης ή μιας παρόρμησης. Κατά τη διάρκεια της απομόνωσης δεν αρνούμαστε στην παρόρμηση, τη σκέψη ή την πράξη να έχουν πρόσβαση στη συνείδηση, αλλά αρνούμαστε το συνεπακόλουθο συναίσθημα. Επακόλουθο της χρησιμοποίησης του μηχανισμού της απομόνωσης είναι και η δια- νοητικοποίηση, δηλαδή η κυριαρχία της λογικής πάνω στο συναίσθημα και τη συγκίνηση».
Η πραγματικότητα... δαγκώνει!
Όμως, μια γυναίκα η οποία δουλεύει και ταυτόχρονα έχει επωμιστεί και όλο το βάρος του νοικοκυριού, από πού να αντλήσει τη δύναμη, ώστε να μπορέσει να στηρίξει και συναισθηματικά τα παιδιά της; «Αυτό που παρατηρούμε ως συναισθηματική απόσταση ή απουσία συναισθήματος είναι η άμυνά μας για τις στρεσογόνες καταστάσεις. Τόσο στη δουλειά όσο και στο σπίτι, οι απαιτήσεις για μια γυναίκα είναι πολλές. Η απομόνωση του συναισθήματος ως άμυνα απέναντι στο στρες και το άγχος είναι πραγματικότητα, παρά το γεγονός ότι αυτό δύσκολα γίνεται αντιληπτό από το ίδιο το άτομο. Αυτό συμβαίνει επειδή όλες οι άμυνές μας είναι συνήθως ασυνείδητοι τρόποι επιβίωσης του ατόμου σε δύσκολες καταστάσεις. Έτσι, μια μαμά μπορεί να τρέχει 24 ώρες το 24ωρο και να προσφέρει τα πάντα στην οικογένειά της, αλλά τόσο τα παιδιά όσο και ο σύντροφος να της παραπονιούνται ότι είναι απούσα συναισθηματικά».
Παίρνοντας την κατάσταση στα χέρια μας!
Το πρώτο πράγμα που οφείλουμε να κάνουμε είναι να «ακούμε» το περιβάλλον μας. «Το μεγάλωμα των παιδιών είναι μια διαδικασία ιδιαίτερα θεραπευτική και σημαντική για τους γονείς. Μπορούν κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ζωής των παιδιών να αντιληφθούν πολλά πράγματα γύρω από τη δική τους ανατροφή». Συνήθως, οι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά τους είτε με τον ίδιο τρόπο που οι ίδιοι ανατράφηκαν ?αν πιστεύουν ότι αυτός ήταν σωστός? είτε με τον ακριβώς αντίθετο ? αν θεωρούν ότι οι γονείς τους έκαναν πολλά λάθη. «Συνήθως, όταν οι γονείς έχουν υποστεί τη συναισθηματική απουσία των γονιών τους και αυτό τους έχει σημαδέψει, θέλουν πάση θυσία να μεγαλώσουν παιδιά όντας παρόντες. Διεκδικούν, λοιπόν, ουσιαστικό χρόνο μαζί τους και στόχος τους είναι να βρίσκονται ?δίπλα? τους. Υιοθετούν έναν τρόπο ανατροφής υποστηρικτικό, ζεστό, που θα γεμίσει τα παιδιά τους με αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Επειδή βασικό συστατικό όλων των παραπάνω είναι το να έχει κανείς αυτογνωσία και να έχει συνειδητοποιήσει το πού βρίσκεται, η ψυχοθεραπεία βοηθά σημαντικά σε αυτή την κατεύθυνση».
Συναισθηματικά παρούσα; Ναι, αλλά πώς;
Μέσα στο φορτωμένο 24ωρο μιας εργαζόμενης μητέρας, ο μόνος τρόπος για να μπορέσει και η ίδια να είναι συναισθηματικά παρούσα όταν βρίσκεται μαζί με τα παιδιά της είναι αφιερώνοντας λίγο χρόνο και στον εαυτό της, για να καλύψει τις δικές της ανάγκες, «ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα καθίσετε πέντε λεπτά παραπάνω στο αυτοκίνητο πριν μπείτε στο σπίτι, προσπαθώντας να ηρεμήσετε και να αποβάλετε το άγχος», λέει η ψυχολόγος Ruth Coppard.
Βρίσκοντας χρόνο για εκείνον!
Μπορεί τα παιδιά μας να είναι τα πιο σημαντικά πλάσματα στον κόσμο, όμως και ο σύντροφος κατέχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Συνήθως καταλήγουμε «δυο ξένοι» στο ίδιο σπίτι, γιατί πνιγμένοι στις καθημερινές υποχρεώσεις ποτέ δεν βρίσκουμε το χρόνο ή τη διάθεση να σταθούμε πραγματικά στον άλλο. Αναβάλλοντας συζητήσεις για αργότερα, γκρινιάζοντας και περιορίζοντας τις συζητήσεις στα οικονομικά χάνουμε την ουσιαστική επαφή. Μερικές λέξεις συμπάθειας, κάποιες ειλικρινείς ματιές και χειρονομίες στοργής δίνουν στον άλλο να καταλάβει ότι προσέχουμε και ότι μας ενδιαφέρει.
Κάνοντας πράγματα για μας!
- Αν μετακινείστε με τα μέσα μεταφοράς, διαβάστε ένα βιβλίο ή ακούστε μουσική. Κάντε οτιδήποτε μπορεί να σας χαλαρώσει μέχρι να φτάσετε σπίτι!
- Πριν πάτε στο σπίτι από τη δουλειά, περάστε από το γυμναστήριο ή έστω κατεβείτε δύο στάσεις πριν και περπατήστε, ώστε να χαραλώσετε από το στρες.
- Φτιάξτε μια λίστα με τις εκκρεμότητες της επόμενης μέρας. Έτσι θα ξέρετε τι έχετε να κάνετε και θα σας βοηθήσει να είστε πιο ήρεμες.
- Βάλτε στην είσοδο του σπιτιού σας ένα μεγάλο καλάθι ή κουτί, όπου θα αφήνετε τους φακέλους, την τσάντα σας και οτιδήποτε άλλο σχετίζεται με την εργασία σας. Μην το παίρνετε από εκεί παρά μόνο το επόμενο πρωί που θα πρέπει να γυρίσετε στη δουλειά σας.
- Δημιουργήστε «αποχαιρετισμούς για καληνύχτα»! Βάζετε η ίδια τα παιδιά στο κρεβάτι, διαφορετικές ώρες, ώστε να έχετε την ευκαιρία να μιλάτε και να νανουρίζετε το καθένα χωριστά. Μην ξεχνάτε το «μεγάλο» παιδί, το σύντροφό σας.
Τεστ αυτογνωσίας
Πόσο διαθέσιμη είστε συναισθηματικά;
1. Επιστρέφετε σπίτι από τη δουλειά:
Α. Μόλις κλείσετε την πόρτα, γίνεστε η καλύτερη μανούλα του κόσμου!
Β. Αρχίζετε να μαζεύετε και να καθαρίζετε! Χαμός γίνεται στο νεροχύτη.
Γ. Τρώτε κάτι στα γρήγορα και μετά είστε όλο αφτιά για τα παιδιά σας!
Αν απαντήσατε:
Α. Κανείς δεν μπορεί να μεταβεί τόσο γρήγορα από μια κατάσταση σε μια άλλη? Μάλλον δεν είστε και πολύ ειλικρινής.
Β. Κουβαλάτε τον εκνευρισμό και το στρες της δουλειάς στο σπίτι.
Γ. Όσο περίεργο και αν σας φαίνεται, η ικανοποίηση μιας πρωταρχικής ανάγκης, όπως είναι η πείνα, είναι βασική, ενώ ταυτόχρονα διδάσκει τα παιδιά ότι το φαγητό είναι απαραίτητο και η στιγμή που τρώμε ιερή. Μετά θα έχετε χαλαρώσει και θα μπορείτε να αφιερώσετε ουσιαστικό χρόνο για να συμμετέχετε στις υπόλοιπες οικογενειακές δραστηριότητες!
2. Τα Σαββατοκύριακα συνήθως:
Α. Τρέχετε πανικόβλητη! Καθάρισμα, πλύσιμο ρούχων, σούπερ μάρκετ!
Β. Φροντίζετε να τελειώσετε γρήγορα τις δουλειές του σπιτιού, ώστε να εκμεταλλευτείτε 2-3 ώρες να κοιτάξετε τα χαρτιά σας! Έχουν μαζευτεί πολλά για τη Δευτέρα.
Γ. Έχετε κρατήσει λίγο χρόνο για σας και μόνο και τον ξοδεύετε ανάλογα με τα κέφια σας: καφές με μια φίλη, βόλτα στη θάλασσα, διάβασμα βιβλίου ή κάτι άλλο!
Αν απαντήσατε:
Α. Αναμφισβήτητα μια οικογένεια έχει πολλές ευθύνες, όμως, αν τις επωμίζεστε όλες εσείς, γρήγορα θα στερέψετε και δεν θα έχετε την απαραίτητη ενέργεια να δοθείτε συναισθηματικά στην οικογένειά σας.
Β. Να αφήνετε την εργασία σας εκεί που ανήκει, δηλαδή στο χώρο εργασίας σας! Καλύτερα να πάτε νωρίτερα τη Δευτέρα να τακτοποιήσετε εκκρεμότητες παρά να σας βλέπουν τα παιδιά σας να δουλεύετε ακόμη και τα Σαββατοκύριακα.
Γ. Το να αφιερώνουμε χρόνο στον εαυτό μας δεν είναι εγωισμός. Μας ανανεώνει, «φορτίζουμε» τις μπαταρίες μας και είμαστε ψυχικά γεμάτοι, ώστε να μπορέσουμε να ασχοληθούμε και με τα παιδιά μας!
3. Συναντιέμαι με τις φίλες μου:
Α. Με τόσες υποχρεώσεις των παιδιών και φροντιστήρια, ποιος έχει χρόνο για φίλες;
Β. Κάθε μέρα. Δουλεύουμε άλλωστε και στο ίδιο γραφείο.
Γ. Όχι όσο συχνά θα ήθελα. Τηλεφωνιόμαστε τακτικά, αλλά το πολύ να βρισκόμαστε 1-2 φορές το μήνα.
Αν απαντήσατε:
Α. Τα παιδιά σας θα είναι ευτυχισμένα, όχι αν ασχολείστε αποκλειστικά μαζί τους, αλλά αν αισθανθούν ότι και εσείς είστε ολοκληρωμένη και ευτυχισμένη! Κι αυτό θα συμβεί, αν έχετε και η ίδια προσωπική ζωή.
Β. Οι συνάδελφοί σας στο γραφείο είναι συνεργάτες και όχι φίλοι! Όσο καλή κι αν είναι η σχέση σας μαζί τους, δεν παύει να είναι επαγγελματική και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να υποκαθιστά τις φιλικές σας σχέσεις.
Γ. Οι πολλές υποχρεώσεις μπορεί να σας πνίγουν, όμως πάντα βρίσκετε χρόνο για να διατηρείτε πολύτιμες φιλίες. Η συμπεριφορά σας αυτή διδάσκει τα παιδιά σας την αξία της φιλίας, ενώ και εσείς επιστρέφετε ανανεωμένη, έτοιμη να περάσετε πιο ουσιαστικό χρόνο μαζί τους!ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου