Πυρηνικός εφιάλτης «Βόµβα» σε αέρα και νερό Σε κατάσταση πανικού και εκτεθειµένα σε φονικές ποσότητες ακτινοβολίας

Φόβοι για πυρηνική καταστροφή στον σταθµό της Φουκουσίµα εκφράζονταικαθώς τα προβλήµατα πολλαπλασιάζονται και η απουσίαπροόδου είναι απογοητευτική. Το κέλυφος του αντιδραστήρα 3 ενδέχεται να µην είναι πλέον στεγανό και δηµιουργείται το εφιαλτικό σενάριο της τήξης του πυρήνα του και των υλικών που τον περιβάλλουν – κάτι που θα προκαλούσε τεράστια έκλυση ραδιενέργειας. Στο µεταξύ, εσφαλµένοι υπολογισµοί των επιπέδων της ραδιενέργειας προκάλεσαν χθεςπανικό, ενώ οι εργάτες, οι πυροσβέστες και οι στρατιωτικοί που έχουν σταλεί για να ψυχράνουν τους αντιδραστήρες τσαλαβουτούν κυριολεκτικά σε ραδιενεργό νερό χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισµό.

Η χθεσινή ηµέρα ξεκίνησε µε αξιωµατούχους της Ηλεκτρικής Εταιρείας του Τόκιο (TEPCO) που εκµεταλλεύεται τον αντιδραστήρα να ανακοινώνουν ότι η ραδιενέργεια που διαρρέει από τον αντιδραστήρια2 είναι 10 εκατοµµύρια φορέςπάνω από το φυσιολογικό, γεγονός που ανάγκασε τα συνεργεία να αποµακρυνθούν. Η ποσότητα αυτή, πάνω από 1.000 µιλισιβέρτ την ώρα (όταν το όριο ασφαλείας στην Ιαπωνία είναι 250 µιλισιβέρτ το χρόνο), είναι αρκετή για να προκαλέσει αιµορραγία µε µία µόνο δόση. Οµως το βράδυ αξιωµατούχοι δήλωναν ότι ο τεράστιος αριθµός οφειλόταν σε λάθος υπολογισµό και ζήτησαν συγγνώµη. Λίγες ώρες αργότερα, ανακοινώθηκε πως τα επίπεδα της ραδιενέργειας είναι 100.000 φορές πάνω από το φυσιολογικό – χαµηλότερα από τα πρώτα, όµως και πάλι πολύ υψηλά. Ραδιενεργό νερό υπάρχει και στους τέσσερις αντιδραστήρες (από τους έξι του σταθµού) πουαντιµετωπίζουν τα περισσότερα προβλήµατα, παραδέχθηκαν αξιωµατούχοι. ∆εν ξέρουν από πού έρχεται, αν και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είχε πει νωρίτερα πως «σχεδόν σίγουρα» διαρρέει από τον πυρήνα ενός από τους αντιδραστήρες. Η ανακάλυψη στα τέλη της περασµένης εβδοµάδας λιµνών µε ραδιενεργό νερό µέσα στα κτίρια των αντιδραστήρων εµπόδισε τις προσπάθειες για να τεθούν σε λειτουργία τα κρίσιµης σηµασίας συστήµατα που ψυχραίνουν τους αντιδραστήρες. Οι εργάτες προσπάθησαν να αφαιρέσουν το ραδιενεργό νερό από τις τέσσερις µονάδες και να βρουν ένα µέρος για να το αποθηκεύσουν µε ασφάλεια. Κάθε µονάδα ενδέχεται να περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες λίτρα ραδιενεργού νερού και οι υπεύθυνοι ήλπιζαν ότι θα µπορούσαν να το διοχετεύσουν σε δεξαµενές µέσα στους αντιδραστήρες που είναι σχεδιασµένες για να αποθηκεύουν συµπυκνωµένο νερό. Οµως αποδείχθηκε πως οι δεξαµενές αυτές είναι γεµάτες.

Το µολυσµένο νερό δυσχεραίνει τα σχέδια για την αποκατάστασητης ηλεκτροδότησης ώστε να λειτουργήσει το σύστηµα ψύξης των αντιδραστήρων. ∆ιαπιστώθηκε ότι τα καλώδια έπρεπε να περάσουν µέσα από τα κτίρια τωντουρµπινών, τα οποία είναι πληµµυρισµένα µε µολυσµένο νερό. «Το πρόβληµα αυτή τη στιγµή είναι πώς θα καταφέρουµε να φτάσουµε εκεί όπου στεγάζονται οι τουρµπίνες και όπου πρέπει να γίνει σηµαντική ηλεκτρολογική δουλειά», δήλωσε αξιωµατούχους της Υπηρεσίας Πυρηνικής και Βιοµηχανικής Ασφάλειας (NISA). «Είναι πιθανόν να χρειαστεί να εγκαταλείψουµε το σχέδιο αυτό».

ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ. Ωστόσο παρά τα χθεσινά προβλήµατα,αξιωµατούχοι επιµένουν τουλάχιστονγια εν µέρει σταθεροποίηση. «Κατάκάποιον τρόπο εµποδίσαµε την κατάσταση να επιδεινωθεί», είπε χθες το βράδυ οκυβερνητικός εκπρόσωπος Γιουκίο Εντάνο. «Οµως δεν έχουµε ευθύγραµµη πορεία βελτίωσης», πρόσθεσε. «Το µολυσµένο νερό είναι µία από αυτές και θα συνεχίσουµε να επισκευάζουµε τη ζηµιά». Η παρατεινόµενη πυρηνική κρίση έχει δηµιουργήσειανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίµων και του νερού στην Ιαπωνία, που αποτελεί για µερικές χώρες την πρώτη πηγή αλιευµάτων. Λίγο έξω από τον παραθαλάσσιο σταθµό της Φουκουσίµα, η ραδιενέργεια στο θαλασσινό νερό βρέθηκε την περασµένη εβδοµάδα περίπου1.250 φορέςπάνω από το φυσιολογικό, ενώαυξήθηκε το Σαββατοκύριακοφτάνοντας τις 1.850 φορές.


Πώς το ενεργειακό λόµπι επέβαλε τον νόµο της σιωπής
LE MONDE , ΤΩΝ PHILIPPE MESMER , ΚΑΙ PHILIPPE PONS

ΕΛΛΙΠΩΣ ενηµερωµένοι από τις Aρχές και συνειδητοποιώντας ολοένα και περισσότερο πως είναι υπαρκτός ο κίνδυνος µιας πυρηνικής καταστροφής, οι Ιάπωνες ανακαλύπτουν από συνεντεύξεις ειδικών και µπλογκ ότι το πανίσχυρο «πυρηνικό λόµπι», όπως το αποκαλούν, φέρει σοβαρές ευθύνες για τοδράµα που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Φουκουσίµα. Πρόκειται γιαµια πλούσια και ισχυρή παρέα, η καρδιά της οποίας χτυπάει στο υπουργείο Οικονοµίας, Εµπορίου και Βιοµηχανίας (METI), το οποίο έχει το πάνω χέρι στην πυρηνική πολιτικήκαι επεκτείνεται, µεταξύ άλλων,στην Οµοσπονδία Εταιρειών Ηλεκτρικού (FEPC), την Υπηρεσία Βιοµηχανικής και Πυρηνικής Ασφάλειας(NISA), τους βιοµηχανικούς οµίλους που κατασκευάζουν τους πυρηνικούς σταθµούς – µε πρώτους τους Toshiba και Hitachi – και τις εταιρείες που τους εκµεταλλεύονται.

Αυτό το λόµπι, στο πλαίσιο του οποίου µετέχουν συνταξιούχοι υψηλόβαθµοι λειτουργοί των υπουργείων και των υπηρεσιών που συνδέονται µε τον πυρηνικό τοµέα, έχει ειδικευτεί στην τέχνη να αποσιωπά πληροφορίες. Χρηµατοδοτεί σηµαντικές διαφηµιστικές εκστρατείες στον Τύπο και την τηλεόραση, τα οποία διαβεβαιώνουν ότι η πυρηνική ενέργεια είναι απολύτως ασφαλής.

Το 2002 διατυπώθηκαν κατηγορίες εις βάρος δέκα ηλεκτρικών εταιρειών για απόκρυψη συµβάντωνήδη από τη δεκαετία του 1970, όταν άρχισε η χρήση της πυρηνικής ενέργειας στο Αρχιπέλαγος. Η Ηλεκτρική Εταιρεία του Τόκιο (TEPCO), η οποία εκµεταλλεύεται τουςπυρηνικούς σταθµούς της Φουκουσίµα, ήταν η πρώτη που έγινε στόχος των κατηγοριών αυτών.

ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ. Αποκαλύψεις πρώην εργαζοµένων της TEPCO (οι οποίες χρειάζεται να επαληθευθούν) προκαλούν ανατριχίλα. Εφόσον αληθεύουν, φαίνεται πως οι εταιρείες που εκµεταλλεύονται τους πυρηνικούς σταθµούς (η TEPCO, αλλά και οι οµόλογές της) πρόκριναν τη βραχυπρόθεσµη αποδοτικότητα εις βάρος της µακροπρόθεσµης ασφάλειας ή, στην καλύτερη περίπτωση, δεν έλαβαν επαρκώς υπόψη τους κινδύνους σε µια χώρα που κινδυνεύει από τη σεισµική δραστηριότητα και τα τσουνάµι. Ο σταθµός της Φουκουσίµα είχε φτιαχτεί για να αντέξει ένα κύµα 5,5 µέτρων, όπως αυτό που είχε πλήξει το 1956 τη Χιλή. ∆ύο µηχανικοί της Toshiba που είχαν συµµετάσχει στον σχεδιασµό του είπαν στην εφηµερίδα «Τόκιο Σιµπούν» πως σχεδιάσθηκε µε πρόβλεψη «ενός υπερβολικά µικρού κινδύνου»...

«Αυτό που αντιµετωπίζει η Ιαπωνία δεν είναι µια φυσική καταστροφή, αλλά µια καταστροφή που προκλήθηκε από τον άνθρωπο», υπογράµµισε ένας πρώην µηχανικός της Toshiba, ο οποίος ζήτησε να µην κατονοµαστεί. Ο Χιντεκάτσου Γιόσικ, κοµµουνιστής βουλευτής και πρώην πυρηνικός µηχανικός, έδειξε σ’ ένα βιβλίο τουτο 2010 πως οπυρηνικός σταθµός της Φουκουσίµα έχει γνωρίσει τα περισσότερα συµβάντα – µια δεκαπενταριά στο διάστηµα από το 2005 ώς το 2009 – απ’ όλους όσοι λειτουργούν στην Ιαπωνία. Ο υπουργός Οικονοµίας παραδέχθηκε µάλλον απρόθυµα πως «όταν η κρίση τεθεί υπό έλεγχο,θα πρέπει να εξετάσουµε τη διαχείριση της TEPCO». Ασφαλώς, όµως στο µεταξύ πόσα θύµατα θα έχουµε µετρήσει;


Θρίλερ µε το τσιµεντένιο κέλυφος

Η ΥΨΗΛΗ ραδιενέργεια στο νερό κάνει τις Αρχές να αναρωτιούνται µήπως το κέλυφος του αντιδραστήρα 3 έχειτρυπήσει από το µάγµα (το αποκαλούµενο corium), το οποίο σχηµατίζουν το πυρηνικό καύσιµο που τήκεται µαζί µε τα υλικά που το περιβάλλουν. Η υπόθεση αυτή είναι πολύ ανησυχητική και δεν έχει επιβεβαιωθεί ούτε αποκλεισθεί. Το µάγµα που σχηµατίζεται από την εν µέρει τήξη της καρδιάς του αντιδραστήρα µπορεί να έρθει σε επαφή µε το πάχους 8 µέτρων βάθρο από µπετόν, πάνω στο οποίο είναι τοποθετηµένο το κέλυφος του αντιδραστήρα. Η έκβαση µιας τέτοιας κατάστασης δεν είναι βέβαιη, επισηµαίνει η γαλλική εφηµερίδα «Λε Μοντ».

Το µάγµα θα καταφέρει να διαπεράσει το βάθρο; Θα παραµείνει σχετικά περιορισµένο; Η αβεβαιότητα είναι µεγάλη. «Γενικά µπορούµε να πούµε ότι η θερµοκρασία του µάγµατος είναι πάνω από 2.000

βαθµούς Κελσίου και το µπετόν τήκεται στους περίπου 700 βαθµούς Κελσίου», λέει ο Ερβέ Κοµπό,καθηγητής της Σχολής Ορυχείων του Νανσί. Οµως, αφούδεν διαθέτουµε πολύ ακριβείς πληροφορίες για τη σύνθεση του µπετόν που χρησιµοποιήθηκε στη Φουκουσίµα, οι επιστήµονεςδεν µπορούν να υπολογίσουν πόσο θα αντέξει – πολύ περισσότερο που η ψύξη υπολογίζεται ότι θαδιαρκέσει από πολλές εβδοµάδες έως και πολλούς µήνες. Στο πιο απαισιόδοξο σενάριο που προβλέπει ότι το βάθρο θα τρυπήσει, ραδιενεργές ύλες θα απελευθερωθούν όχι µόνο στην ατµόσφαιρα, αλλά και στο υπέδαφοςκαι στα υπόγεια ύδατα. Τέτοιοδυστύχηµα δεν έχει συµβείµέχρι σήµερα. Κατά το ατύχηµα στον αµερικανικό αντιδραστήρα του Θρι Μάιλ Αϊλαντ, στις 28 Μαρτίου 1979, η καρδιά του αντιδραστήρα έλειωσε κατά 45%, όµως το µάγµα παρέµεινε παγιδευµένο µέσα στο χαλύβδινο κέλυφος.
Χωρίς προστασία οι εργάτες

ΕΩΣ 600 ΑΝΘΡΩΠΟΙ εργάζονται µε βάρδιες µέσα στον σταθµό της Φουκουσίµα. Αξιωµατούχοι λένε πως ο χρόνος που µένουν µέσα στις µονάδες παρακολουθείται επισταµένα για να ελαχιστοποιηθεί η έκθεσή τους σε ραδιενέργεια, αν και δύο εργάτες νοσηλεύτηκαν την Πέµπτη για εγκαύµατα που υπέστησαν όταν πάτησαν σε ραδιενεργό νερό χωρίς να είναι εφοδιασµένοι µε τις κατάλληλες µπότες – φορούσαν απλές µπότεςώς τους αστράγαλους, µε αποτέλεσµα το νερό να περάσει µέσαστα παπούτσια τους...

Πρόκειται να βγουν σήµερα από το νοσοκοµείο και στην Ιαπωνία έχει αρχίσει συζήτηση για τις αµοιβές των ανθρώπων αυτών.

Οπως έγινε γνωστό, οι πυροσβέστες που έχουν σταλεί από το Τόκιο παίρνουν πριµ 520 γιεν (4,5 ευρώ) κάθε φορά που επεµβαίνουν, στα οποίαπροστίθενται 5.500 γιεν (48ευρώ) ανά ηµέρα εργασίας σε ραδιενεργό περιβάλλον.

Για το υπόλοιπο προσωπικό, ιδιαίτερα για τα µέλη των ενόπλων δυνάµεων, το πριµ δεν υπερβαίνει τα 1.680 γιεν (15 ευρώ) ηµερησίως. Μέχρι στιγµής, 17 τεχνικοί έχουν ήδη εκτεθεί σε ακτινοβολίες άνω των 100 µιλισίβερτ, το µέγιστο επίπεδο που ένας εργαζόµενος σε πυρηνικό σταθµό µπορεί φυσιολογικάνα δεχθεί µέσα σ’ έναν χρόνο.Οσον αφορά τον εθελοντικό χαρακτήρα της εργασίας αυτών των ανθρώπων, η TEPCO υποστηρίζει πως «έγκειται στονκαθένα να αποφασίζει αν θέλει να συνεχίσει ή όχι».

Σύµφωνα µε τον πρώην πυρηνικό µηχανικό Μιτσουχίκο Τανάκα, «πρόκειται για µια φριχτή δουλειά, όµως δεν είναι σε θέση να αρνηθούν να την κάνουν». Καθώς όλοι εργάζονται για υπεργολάβους της TEPCO,δήλωσε ο Τανάκα στο πρακτορείο ειδήσεων Κιόντο, φοβούνται µήπως χάσουν µελλοντικά συµβόλαια...NEA