Έτοιμα τα κοράκια

Το τελευταίο διάστημα κανείς (ή σχεδόν κανείς) δεν κάνει λόγο για «απελευθέρωση της αγο­ράς» όταν μιλάει για τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσι­κού αερίου. Είναι τυχαίο άραγε; Πριν από λίγους μήνες «θύματα» και «θύ­τες» ζητούσαν απεγνωσμένα από κυ­βέρνηση και τρόικα να προωθήσουν τα αιτήματά τους για κανόνες λειτουρ­γίας της αγοράς σε ισότιμη βάση.
Ξαφνικά όλοι έπαψαν να μιλούν για το... φετίχ των ανταγωνιστικών αγο­ρών στρέφοντας την προσοχή τους στις ιδιωτικοποιήσεις, που επιβάλλο­νται από τους δανειστές της χώρας και προωθούνται με
απόλυτη προσή­λωση στα όσα μας ζητούν οι της τρόι­κας από την κυβέρνηση.
Η πώληση επιχειρήσεων που σήμε­ρα βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο, αποτελεί έναν τρόπο (έστω απότομο ή βίαιο) για να διακοπεί η επιχειρημα­τική δράση του Δημοσίου και να απο­κτήσουν οι ιδιώτες μεγάλες επιχειρή­σεις, που σε διαφορετική περίπτωση θα χρειάζονταν τεράστιες επενδύ­σεις, για να τις δημιουργήσουν...
Ο στόχος
Όλα δείχνουν πως η κουβέντα για την «απελευθέρωση» ήταν προσχη­ματική. Ο βασικός στόχος δεν ήταν να παραχωρήσει η ΔΕΗ ζωτικής σημασί­ας χώρο στην αγορά. Το πραγματικό στοίχημα ήταν το πότε και το πόσο φθηνά θα αγόραζαν τις πιο κερδοφό­ρες δραστηριότητες της ΔΕΗ.
Ο δρόμος άνοιξε με το μνημόνιο, αλλά και πάλι, για να αντιμετωπιστούν οι έντονες αντιδράσεις και το ενδεχό­μενο μετωπικής σύγκρουσης με τα συνδικάτα, η κυβέρνηση επέλεξε τη γνωστή της μέθοδο: Τρομοκρατούμε τους πολίτες και κυρίως τους εργαζό­μενους, ώστε τα μέτρα να περάσουν χωρίς να ανοίξει ρουθούνι...
Αλλά και οι ίδιοι οι παράγοντες της αγοράς επιλέγουν να σταματήσουν τη συζήτηση περί απελευθέρωσης, κα­θώς μπροστά υπάρχουν οι προκλή­σεις της... «Μάχης για την Ηλεκτρική» και του νέου τοπίου που διαμορφώνε­ται σιγά - σιγά στην ελληνική πραγμα­τικότητα.
Η «γκρίνια» για το θεσμικό πλαί­σιο, λοιπόν, μετατράπηκε σε κραυγή για τη μεγαλύτερη διείσδυση ιδιωτών στην αγορά και τώρα οι σημαντικότε­ροι «παίκτες» ακονίζουν τα μαχαίρια για το μεγάλο φαγοπότι.
Σημαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη έχει παίξει η ΡΑΕ, με τις αποφάσεις και τις γνωμοδοτήσεις της. Η τελευ­ταία αφορά την υπόθεση του βιομη­χανικού ρεύματος, δηλαδή της ενέρ­γειας που καταναλώνουν μερικές δε­κάδες πολύ μεγάλοι πελάτες της ΔΕΗ, που είναι συνδεδεμένοι στην υψηλή τάση.
Ίσως κάποιοι να θυμούνται πως πριν από μερικά χρόνια η αγορά είχε φτάσει στα όρια του... εμφυλίου πο­λέμου, καθώς από τη μία ήταν η διοί­κηση της ΔΕΗ κι από την άλλη οι βιο­μήχανοι - καταναλωτές.
Τώρα η ΡΑΕ έρχεται να υποστηρί­ξει το αίτημα των βιομηχάνων, καλώ­ντας την επιχείρηση ηλεκτρισμού να κοστολογεί το ρεύμα που πουλάει σε όσους είναι συνδεδεμένοι στην υψη­λή τάση, με βάση το κόστος παραγω­γής του ηλεκτρισμού και όχι με βάση την Οριακή Τιμή Συστήματος...
Ανατρέπει δηλαδή το σύνολο της φιλοσοφίας, με βάση την οποία «χτί­στηκε» η απελευθέρωση της αγοράς στην Ελλάδα, με στόχο να δώσει ένα ισχυρό «όπλο» στους μεγάλους πελά­τες της ΔΕΗ κατά τις διαπραγματεύ­σεις που θα έχουν το επόμενο διά­στημα. Βάσει του θεσμικού πλαισίου που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρό­νια, οι βιομηχανικοί καταναλωτές και η ΔΕΗ θα πρέπει να κάτσουν σε ένα τραπέζι και να διαπραγματευτούν τα τιμολόγια που θα ισχύσουν.
Είναι κι αυτή μία «καινοτομία», που τη ζήτησαν και την πέτυχαν οι πελά­τες της επιχείρησης, στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγο­ράς, αλλά με βασικό στόχο να μειωθεί το κόστος της ενέργειας.
Όλα θα έδειχναν φυ­σιολογικά και αθώα, αλλά   αποτελούν   την πεμπτουσία της πολιτι­κής που προωθείται σε όλη την Ευρώπη και με βάση την οποία οδηγείται η ΔΕΗ στο ξεπούλημα, με πρό­σχημα το μεγάλο δημόσιο χρέος και τα άλλα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας.
Στις ορέξεις της τρόικας

Το μεγάλο «κόλπο» ξεκίνησε σχεδόν από την πρώτη στιγμή που αποφασίστηκε η ένταξη της χώρας μας στο μνημόνιο και στις ακόρεστες ορέξεις της τρόικας και των δανειστών μας.
◆ Στην αρχή μας ζήτησαν να πουλήσουμε την παρα­γωγή ενέργειας, που προέρχεται από την καύση του λιγνίτη, καθώς είναι η φθηνότερη στη χώρα και τα «κοράκια» των αγορών ήθελαν να αποκτήσουν πρό­σβαση για να αυγατίσουν τα κέρδη τους.
◆ Λίγο αργότερα οι εκπρόσωποι της Κομισιόν, ανα­λαμβάνοντας τον ρόλο του κακού στη συγκεκριμένη περίπτωση, μας ζήτησαν μέχρι και να πουλήσουμε λιγνιτικές μονάδες, αλλά οι πιέσεις αυτές ήταν προ­σχηματικές. Όπως έχει καταγράψει σε παλαιότερα ρεπορτάζ του το «Π», κανένας ιδιώτης δεν θα μπει στην περιπέτεια να αγοράσει τώρα μονάδες που καίνε λιγνίτη όταν δεν γνωρίζει ποια θα είναι η επιβάρυνση του κόστους παραγωγής από τα δικαιώματα ρύπων μετά το 2013.
◆ Όταν η κουβέντα ήρθε στις αποκρατικοποιήσεις, που από μόνες τους οδηγούν στη μείωση της πα­ρουσίας του Δημοσίου στη συγκεκριμένη αγορά, οι πιέσεις της τρόικας έδειξαν να μειώνονται... Για να επανέλθουν τις τελευταίες ημέρες, καθώς ζητούν από την κυβέρνηση και να ιδιωτικοποιήσει τη ΔΕΗ και να πουλήσει μονάδες σε όσους ενδιαφέρονται να τις αγοράσουν.
Κι αυτοί είναι οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί όμι­λοι που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην ελλη­νική αγορά. Όχι γιατί θεωρούν πως εδώ θα κάνουν τις μεγάλες μπίζνες με τα τεράστια περιθώρια κέρδους (άλλωστε το μέγεθος της δικής μας αγοράς είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με άλλες μεγάλες χώρες), αλλά γιατί η Ελλάδα τους προσφέρει μία πρώτης τάξης ευ­καιρία για να συνδέσουν τα συστήματά τους με άλλες αγορές της περιοχής.
Βορειότερα είναι οι χώρες που προσφέρουν πρό­σβαση ανατολικότερα (προς τη Ρωσία και τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες), στον Νότο η διασύνδεση με την Αφρική και τη Μέση Ανατολή είναι ευκολότερη σε σύγκριση με άλλες λύσεις που εξετάζουν...
Πολύ περισσότερο, η σημερινή συγκυρία αποτελεί την καλύτερη ευκαιρία να αγοράσουν τη ΔΕΗ σε τιμές που υπολογίζεται πως είναι σχεδόν στο ένα πέμπτο της πραγματικής της αξίας ή να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά φυσικού αερίου και ταυτόχρονα να ελέγ­ξουν και το παιχνίδι που εξακολουθεί να παίζεται με τους αγωγούς. ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ